Vorige maand kondigden we aan dat we een reis zouden starten langs alle financieringsmogelijkheden voor startups in Nederland. Nu beginnen we met een verhaal over onze eerste stop: de wereld van subsidies. Veel plezier!

‘Subsidies’ vormen samen een verzameling van overheids- en semi-overheidsstimulansen. Ze worden verstrekt door verschillende instanties zoals ministeries, provincies, regio’s, gemeenten, publiek-private onderzoeksorganisaties en de Europese Unie. En ze komen in vele vormen: subsidies, kredieten, garanties, fiscale stimuleringsregelingen en financiële bijdragen.

Interessant of niet? Vraag jezelf af waar je over bijvoorbeeld drie jaar wilt staan als bedrijf. Wat is er nodig in bedrijfsvoering, product- en werknemersontwikkeling, en hoe ga je dit financieren? Subsidies kunnen net dat kleine voordeel bieden om de groei van je bedrijf te versnellen, zodat je sneller je doelen kunt bereiken.

Laten we eerst de vijf verschillende subsidies samenvatten die beschikbaar zijn in Nederland:

1. Subsidies

Subsidies zijn bijdragen voor activiteiten met bijvoorbeeld een innovatief, milieu-, energie- of duurzaamheidsaspect. Voorbeelden van subsidies zijn Stimulering Duurzame Energieproductie en Demonstratie Energie-innovatie.

2. Kredieten

Leningen zijn allerlei soorten kapitaalverstrekking door de overheid, zoals leningen of achtergestelde leningen. Deze moet je met rente terugbetalen. Voorbeelden zijn MKB-krediet en Vroegefasefinanciering.

3. Garanties

Als je een lening wilt krijgen en je hebt onvoldoende financiële zekerheden, kunnen garanties zeker interessante mogelijkheden bieden. Met een garantie of zekerheid van de overheid krijg je gemakkelijker fondsen. Een voorbeeldregeling is het Borgstellingskrediet voor het MKB (BMKB).

4. Fiscale stimuleringsregelingen

Fiscale stimuleringsregelingen geven je een extra aftrek of verlaagde belastingbetaling. Dat betekent dat je met lagere kosten kunt werken die normaal gesproken besteed zouden worden aan investeringen of projecten. Voorbeeldregelingen zijn de aftrek voor Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO) en de Ondernemersaftrek. Je kunt ook korting aanvragen op de vennootschapsbelasting of op de loonbelasting.

5. Financiële Bijdragen

In het geval je kansen biedt aan werknemers met fysieke beperkingen, of op andere manieren bijdraagt aan een betere en eerlijkere wereld, kun je wellicht profiteren van een breed scala aan regelingen. Zoals het starten van je eigen bedrijf vanuit een werkloosheidsuitkering, werkloosheidsuitkeringen in het geval van een vermindering van de arbeidsuren en loondispensatie voor werknemers met een Wajong-uitkering.

Van bijna nul beginnen

Subsidies zijn meestal erg interessant voor startups die nog niet in de positie zijn om extern kapitaal van een investeerder te werven. Je hebt net je idee uitgewerkt en bent enthousiast om een productprototype te ontwikkelen. Vooral in de productontwikkelingsfase zijn er verschillende subsidiemogelijkheden via belastingvoordelen, subsidies en innovatiekredieten. Een belangrijk schema om innovatieonderzoek door ondernemers te stimuleren is de zogenaamde ‘Innovatiebox’. Voor de loonkosten van je onderzoeks- en ontwikkelingsproject is er de belastingregeling van de WBSO. Innovatiekrediet wordt gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe producten, processen of diensten.

Als je internationaal gaat innoveren en een groot innovatieproject hebt, zijn er verschillende Europese regelingen zoals Eurostars, Horizon 2020 en INTERREG. Je kunt ook je branchevereniging vragen of er specifieke regelingen en opties zijn voor je eigen industrie.

Soms kun je subsidies gebruiken om productiemiddelen te financieren. Het MIA-schema biedt belastingvoordelen voor bedrijven die investeren in energie-efficiënte technieken en duurzame energie. Ondernemers die investeren in milieuvriendelijke technieken ontvangen een belastingvoordeel via het VAMIL-schema. Je gebruikt de kleinschalige investeringsaftrek als je minimaal € 2300 in een boekjaar investeert en minimaal € 450 per bedrijfsmiddel. De Energie-investeringsaftrek (EIA) is van toepassing als je energiebesparende apparatuur koopt.

De markt veroveren

Nu werkt je prototype goed. Je hebt de productie georganiseerd en je hebt een marketingplan gemaakt. Er is zelfs al een lanceringklant. Opnieuw kun je geld gebruiken om de volgende nieuwe stappen te nemen en dingen te versnellen. Helaas zijn er geen algemene subsidies voor marketing.

Er zijn echter specifieke regelingen om internationalisering te stimuleren, zoals coaching vouchers ‘Starters International Business’ en kennisvouchers voor juridisch en fiscaal advies. Als je je bezighoudt met innovatieve productontwikkeling of een product introduceert voor ontwikkelingslanden, ondersteunt het Dutch Good Growth Fund financieel een deel van je plannen. De overheid biedt ook garantieschema’s zoals zaadfondsen, wat betekent dat een financier minder risico loopt.

Niet gratis

Het aanvragen van een subsidie is niet vrijblijvend. De regelingen hebben vaak een inspanningsverplichting. Bij een inspanningsverplichting moet je die aantonen en dit geeft meestal aan dat je in staat moet zijn om de ‘aard’ en ‘voortgang’ van het project te onderbouwen. Met andere woorden: heb je gedaan wat je in de aanvraag beschreef? Het eindresultaat is van ondergeschikt belang.

Realiseer je altijd dat je de subsidie moet terugbetalen als je achteraf niet aan de verwachtingen hebt voldaan. Doe je dat niet en krijg je een controle? In dat geval wordt meestal het volledige subsidiebedrag teruggevorderd met rente en een forse boete die kan oplopen tot 100% van het beschikbare subsidiebedrag of tot een tijdelijke uitsluiting van bepaalde subsidies.

Eventuele aanvullende vragen van de subsidieverstrekker, retrospectieve controles of vereiste tussentijdse en/of eindrapporten kosten ook extra tijd. Dit is niet vrijblijvend en dat is logisch: als je geld leent van een bank, investeerder of via crowdfunding, worden er ook eisen gesteld.

Kennis van regelgeving en tijd om je aanvraag goed voor te bereiden spelen hierbij een rol. Je kunt natuurlijk ook een adviseur inschakelen om dit voor je te regelen. Op Ondernemersplein.nl staat een overzicht van subsidies, meer dan alleen innovatie.

Praktische tips voor subsidieaanvragen:

1. Neem voldoende tijd om je aanvraag voor te bereiden. Soms moet je een uitgebreide projectaanvraag schrijven. Houd er rekening mee dat het ook even kan duren voordat het geld op je rekening staat, maak hiervoor een financieel plan.

2. Dien je aanvraag op tijd in. Veel subsidies hebben een deadline.

3. Vraag een subsidie aan voordat je met je activiteiten begint. Je krijgt meestal geen subsidie voor een project dat al is gestart.

4. Onderzoek of je een subsidieadviseur wilt inschakelen. Dit is vaak pas rendabel vanaf €50.000, voor beide partijen. Veel bureaus werken op basis van no cure no pay, op basis van een uurtarief of via een combinatie van beide. Houd rekening met 5 tot 15% advieskosten in verhouding tot het subsidiebedrag.

5. Vergeet niet dat je altijd verantwoordelijk blijft voor de juiste afhandeling van de subsidie. Vergelijk het met het inhuren van een boekhouder of accountant voor je belastingaangifte, ook dan blijf je als ondernemer zelf verantwoordelijk.

Veel succes!